เนื้อเรื่อง รามเกียรติ์ ตอนนารายณ์ปราบนนทก (พร้อมถอดคำประพันธ์)

 รามเกียรติ์ ตอนนารายณ์ปราบนนทก

มาจะกล่าวบทไป	ถึงนนทกน้ำใจกล้าหาญ
ตั้งแต่พระสยมภูวญาณ	ประทานให้ล้างเท้าเทวา
อยู่บันไดไกรลาสเป็นนิจ	สุราฤทธิ์ตบหัวแล้วลูบหน้า
บ้างให้ตักน้ำลางบาทา	บ้างถอนเส้นเกศาวุ่นไป
จนผมโกร๋นโล้นเกลี้ยงถึงเพียงหู	ดูเงาในน้ำแล้วร้องไห้
ฮึดฮัดขัดแค้นแน่นใจ	ตาแดงดั่งแสงไฟฟ้า
เป็นชายดูดู๋มาหมิ่นชาย	มิตายจะได้มาเห็นหน้า
คิดแล้วก็รีบเดินมา	เฝ้าพระอิศราธิบดี ฯ
	ฯ ๘ คำ ฯ เสมอ

              ถอดคำประพันธ์

                 นนทกนั่งประจำอยู่ที่บันไดของเขาไกรลาส โดยมีหน้าที่ล้างเท้าให้แก่เทวดาที่มาเข้าเฝ้าพระอิศวร ซึ่งนนทกมักจะถูกเหล่าเทวดากลั่นแกล้งโดยการตบหัวบ้าง ดึงผมนนทกบ้างจนหัวนนทกนั้นโล้น นนทกรู้สึกโกรธแค้นมากที่โดนดูถูกดูหมิ่นในศักดิ์ศรี แต่ถึงอย่างนั้นตัวเองก็ไม่มีกำลังที่จะสู้จึงไปเข้าเฝ้าพระอิศวร

                      ครั้นถึงจี่งประณตบทบงสุ์                      ทูลองค์พระอิศวรเรืองศรี

              ว่าพระองค์เป็นหลักธาตรี                               ย่อมเมตตาปรานีทั่วพักตร์

              ผู้ใดทำชอบต่อเบื้องบาท                                ก็ประสาททั้งพรแลยศศักดิ์

              ตัวข้านี้มีชอบนัก                                           ล้างเท้าสุรารักษ์ถึงโกฏิปี

              พระองค์ผู้ทรงศักดาเดช                                 ไม่โปรดเกศแก่ข้าบทศรี

              กรรมเวรสิ่งใดดั่งนี้                                         ทูลพลางโกศีรำพัน ฯ

                                                                                ฯ ๖ คำ ฯ โอด

         ถอดคำประพันธ์

                นนทกกราบทูลว่า พระอิศวรเป็นผู้ครองโลกย่อมมีความเมตตาปรานี ใครที่กระทำแต่ความดีเมื่อขอสิ่งใดย่อมได้รับตามคำขอ นนทกได้รับใช้พระอิศวรมานานยังไม่เคยได้รับสิ่งตอบแทนเลย

                       เมื่อนั้น                                          พระอิศวรบรมรังสรรค์

            เห็นนนทกโศกาจาบัลย์                                  พระทรงธรรม์ให้คิดเมตตา

            จึ่งมีเทวราชบรรหาร                                       เอ็งต้องการสิ่งไรจงเร่งว่า

            ตัวกูจะให้ดั่งจินดา                                         อย่าแสนโศกาอาลัย ฯ

                                                                                ฯ ๔ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

            พระอิศวรมีจิตเมตตาเห็นนทกเศร้าโศกเสียใจจึงพูดว่า นนทกต้องการอะไรให้รีบบอกพระอิศวรจะประทานให้

                        บัดนั้น                                             นนทกผู้มีอัชฌาสัย

            น้อมเศียรบังคมแล้วทูลไป                              จะขอพรเจ้าไตรโลกา

            ให้นิ้วข้าเป็นเพชรฤทธี                                   จะชี้ใครจงม้วยสังขาร์

            จะได้รองเบื้องบาทา                                       ไปกว่าจะสิ้นชีวี ฯ

                                                                               ฯ ๔ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        นนทกอ้างว่า จะป้องกันตนเอง จึงขอพรว่าให้นิ้วข้าเป็นเพชรมีฤทธิ์ที่สามารถชี้ใครก็ตาย และได้เป็นข้ารับใช้ไปจนกว่าจะสิ้นชีวิต

                         เมื่อนั้น                                            พระสยมภูวญาณเรืองศรี

            ได้ฟังนนทกพาที                                           ภูมีนิ่งนึกตรึกไป

            ไอ้นี่มีชอบมาช้านาน                                      จำจะประทานพรให้

            คิดแล้วก็ประสิทธิ์พรชัย                                   จงได้สำเร็จมโนรถ ฯ

                                                                                ฯ ๔ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        พระอิศวรเห็นว่านนทกนั้นได้ทำความดีความชอบมาช้านานและการถวายสัตย์ปฏิญาณต่อหน้าว่า จะทำหน้าที่ด้วยความจงรักภักดี ด้วยความเมตตา พระอิศวรจึงประทานพรให้

                        บัดนั้น                                              นนทกผู้ใจสาหส

            รับพรพระศุลีมียศ                                           บังคมลาแล้วบทจรไป ฯ

                                                                                ฯ ๒ คำ ฯ เสมอ

ถอดคำประพันธ์

        เมื่อนนทกได้รับพรจากพระอิศวรตามที่ขอจึงลาพระอิศวรกลับไปยังบรรไดเขาไกรลาส

                         ครั้นถึงบันไดไกรลาส                         ขัดสมาธินั่งยิ้มริมอ่างใหญ่

               คอยหมู่เทวาสุราลัย                                     ด้วยใจกำเริบอหังการ์ ฯ

                                                                                ฯ ๒ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        นนทกกลับมายังบรรไดเขาไกรลาส นั่งขัดสมาธิและยิ้มอยู่ริมอ่างน้ำด้วยใจกำเริบเพราะมีนิ้วเพชร รอเทวดามาให้ล้างเท้าเหมือนดังเดิม

                            เมื่อนั้น                                          เทวาสุราฤทธิ์ทุกทิศา

                สุบรรณคนธรรพ์วิทยา                                  ต่างมาเฝ้าองค์พระศุลี ฯ

                                                                                ฯ ๒ คำ ฯ เหาะ

ถอดคำประพันธ์

        ในตอนนั้นไม่ว่าจะเป็นครุฑ เหล่าเทวดา ชาวสวรรค์ที่มีความสามารถในวิชาดนตรีอละขับร้อง ต่างก็มาเข้าเฝ้าพระอิศวร

                            ครั้นถึงซึ่งเซิงไกรลาส                        คนธรรพ์เทวาราชฤาษี

                ก็ชวนกันย่างเยื้องจรลี                                   เข้าไปยังที่อัฒจันทร์ ฯ

                                                                                 ฯ ๒ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        เมื่อถึงเขาไกรลาสแล้ว เหล่าเทวดาต่างพากันไปที่บันไดเขาไกรลาส

                             นนทกก็ล้างเท้าให้                             เมื่อจะไปก็จับหัวสั่น

                    สัพยอกหยอกเล่นเหมือนทุกวัน                    สรวลสันต์เยาะเย้ยเฮฮา ฯ

                                                                                    ฯ ๒ คำ ฯ เจรจา

ถอดคำประพันธ์

        นนทกล้างเท้าให้เหล่าเทวดา เหล่าเทวดาก็กลั่นแกล้งนนทก หยอกเล่นเหมือนเช่นเคยทุกวันอย่างสนุกสนาน

                          บัดนั้น                                                   นนทกน้ำใจแกล้วกล้า

                กริ้วโกรธร้องประกาศตวาดมา                              อนิจจาข่มเหงเล่นทุกวัน

                จนหัวไม่มีผมติด                                               สุดคิดที่เราจะอดกลั้น

                วันนี้จะได้เห็นกัน                                               ขบฟันแล้วชี้นิ้วไป ฯ

                                                                                       ฯ ๔ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        นนทกเกิดความโกรธแค้น จึงได้ร้องตวาดด้วยความโกรธ แล้วชี้นิ้วเพชรไปยังเหล่าเทวดา

                            ต้องสุบรรณเทวานาคี                             ดั่งพิษอสุนีไม่ทนได้

                  ลัมฟาดกลาดเกลื่อนลงทันใด                             บรรลัยไม่ทันพริบตา ฯ

                                                                                        ฯ ๒ คำ ฯ โอด

ถอดคำประพันธ์

        นนทกใช้อำนาจนั้นในทางไม่ชอบ โดยใช้นิ้วเพชร ฆ่าเหล่าเทวดา ครุฑ นาค และคนธรรพ์ล้มตายไปจำนวนมาก

                            เมื่อนั้น                                                 หัสนัยน์เจ้าตรัยตรึงศา

                    เห็นนนทกนั้นทำฤทธา                                    ชี้หมู่เทวาวายปราณ

                    ตกใจตะลึกรำพึงคิด                                        ใครประสิทธิ์ให้มันมาสังหาร

                    คิดแล้วเข้าเฝ้าพระทรงญาณ                             ยังพิมานทิพรัตน์รูจี ฯ

                                                                                        ฯ ๔ คำ ฯ เสมอ

ถอดคำประพันธ์

        เมื่อนั้นพระอินทร์ผู้เป็นใหญ่ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์เห็นนนทกชี้หมู่เทวดาตายเกลื่อน ก็ตกใจชะงักงัน นิ่งคิดไปชั่วขณะใคร่ครวญคิดว่าใครเป็นผู้ประทานพรให้นนทกมาฆ่าเหล่าเทวดา คิดแล้วก็ขึ้นเฝ้าพระอิศวร

                                ครั้นถึงจึ่งประณตบทบงสุ์                     ทูลองค์พระอิศวรเรืองศรี

                    ว่านนทกมันทำฤทธี                                         ชี้หมู่เทวานั้นบรรลัย

                    อันซึ้งนิ้วเพชรของมัน                                       พระทรงธรรม์ประสิทธิ์หรือไฉน

                    จึ่งทำอาจองทะนงใจ                                        ไม่เกรงใต้เบื้องบาทา ฯ

                                                                                         ฯ ๔ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

       พระอินทร์ทูลพระอิศวรว่านนทกใช้นิ้วเพชรเข่นฆ่า เทวดา ครุฑ นาค และคนธรรพ์ทั้งปวงจนเดือดร้อนไปทั่ว 

                                เมื่อนั้น                                              พระอิศวรบรมนาถา

                     ได้ฟังองค์อมรินทรา                                       จึ่งมีบัญชาตอบไป

                     ไอ้นี่ทำชอบมาช้านาน                                     เราจี่งประทานพรให้

                      มันกลับทรยศกบฏใจ                                     ทำการหยาบใหญ่ถึงเพียงนี้ ฯ

                                                                                        ฯ ๔ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        เมื่อได้ยินดังนั้นพระอิศวรจึงตอบพระอินทร์ว่า นนทกนั้นทำหน้าที่ด้วยความจงรักภักดีมานาน ด้วยความเมตตาจึงประทานพรให้ แต่นนทกกลับใช้อำนาจไปในทางที่ผิด

                                ตรัสแล้วจึ่งมีบัญชา                              ดูราพระนารายณ์เรืองศรี

                      ตัวเจ้าผู้มีฤทธี                                               เป็นที่พึ่งแก่หมู่เทวัญ

                      จงช่วยระงับดับเข็ญ                                       ให้เย็นทั่วพิภพสรวงสวรรรค์

                      เชิญไปสังหารอ้ายอาธรรม์                               ให้มันสิ้นชีพชีวา ฯ

                                                                                        ฯ ๔ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        พระอิศวรจึงมีบัญชาให้พระนายรายณ์ไปปราบนนทกเพื่อระงับความวุ่นวายเดือนร้อนที่เกิดขึ้น

                                เมื่อนั้น                                              องค์นารายณ์นาถา

                        รับสั่งถวายบังคมลา                                     ออกมาแปลงกายด้วยฤทธี ฯ

                                                                                         ฯ ๒ คำ ฯ ตระ

ถอดคำประพันธ์

        พระนารายณ์รับคำสั่งจากพระอิศวรให้ไปปราบนนทกพระนารายณ์จึงแปลงโฉมเป็นนางเทพอัปสรที่สวยสดงดงาม

                                เป็นโฉมนางเทพอัปสร                         อ้อนแอ้นอรชรเฉลิมศรี

                        กรายกรย่างเยื่องจรลี                                    ไปสู่ที่นนทกจะเดินมา ฯ

                                                                                         ฯ ๒ คำ ฯ เชิด เพลง

ถอดคำประพันธ์

        พระนารายณ์เสด็จมายังเชิงเขาไกรลาสและแปลงกายเป็นนางเทพอัปสร รูปร่างหน้าตางดงามแล้วเดินเข้าไปบริเวณใกล้ ๆที่นนทกจะเดินมา

                                บัดนั้น                                                 นนทกผู้ใจแกล้วกล้า

                        สิ้นเวลาเฝ้าเจ้าโลกา                                       สำราญกายาแล้วเที่ยวไป ฯ

                                                                                          ฯ ๒ คำ ฯ เชิด

ถอดคำประพันธ์

        นนทกเมื่อเสร็จสิ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ต่อพระอิศวรก็เดินออกมาอย่างสบายใจ

                                  เหลือบเห็นสตรีวิไลลักษณ์                    พิศพักตร์ผ่องเพียงแขไข

                        งามโอษฐ์งามแก้มงามจุไร                               งามนัยน์เนตรงามกร

                        งามถันงามกรรณงามขนง                               งามองค์ยิ่งเทพอัปสร

                        งามจริตกิริยางามงอน                                    งามเอวงามอ่อนทั้งกายา

                        ถึงโฉมองค์อัครลักษมี                                     พระสุรัสวดีเสน่หา

                        สิ้นทั้งไตรภพจบโลกา                                     จะเอามาเปรียบไม่เทียบทัน

                        ดูไหนก็เพลินจำเริญรัก                                    ในองค์เยาวลักษณ์สาวสวรรค

                        ยิ่งพิศยิ่งคิดผูกพัน                                         ก็เดินกระชั้นเข้าไป ฯ

                                                                                            ฯ ๘ คำ ฯ เข้าม่าน

ถอดคำประพันธ์

       เมื่อนนทกได้เห็นนางอัปสรที่มีหน้าตางดงามใบหน้าผ่องใส ปากสวย ผมสวย ตาสวย มือสวย เหมือนกับนางฟ้าก็หลงรักนางอัปสรทันที นนทกจึงเข้าไปเกี้ยวนางอัปสรผู้งดงาม

                                โฉมเอยโฉมเฉลา                                     เสาวภาค์แน่งน้อยพิสมัย

                        เจ้ามาแต่สวรรค์ชั้นใด                                       นามกรชื่อไรนะเทวี

                        ประสงค์สิ่งอันใดจะใคร่รู้                                    ทำไมมาอยู่ที่นี่

                        ข้าเห็นเป็นน่ปรานี                                            มารศรีจงแจ้งกิจจา ฯ

                                                                                             ฯ ๔ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        นนทกเข้าไปเกี้ยวพาราสีนางอัปสร ถามนางอัปสรว่าชื่ออะไร เหตุใดจึงได้มาเดินอยู่แถวนี้

                                    เมื่อนั้น                                              นางนารายณ์เยาวลักษณ์เสน่หา

                        ได้ฟังยิ่งทำมารยา                                           ชำเลืองนัยนาแล้วตอบไป

                        ทำไมมาล่วงไถ่ถาม                                          ลวนลามบุกรุกเข้ามาใกล้

                        ท่านนี้ไม่มีความเกรงใจ                                     เราเป็นข้าใช้เจ้าโลกา

                        พนักงานฟ้อนรำระบำบัน                                   ชื่อสุวรรณอัปสรเสน่หา

                        มีทุกข์จึ่งเที่ยวลงมา                                          หวังว่าจะให้คลายร้อน ฯ

                                                                                             ฯ ๖ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        พระนารายรณ์ที่แปลงกายเป็นนางอัปสรชำเลืองมองนนทกแล้วถามนนทกว่า นนทกมาลวงถามและลวนลามนางไม่มีความเกรงใจ นางเป็นนางรำของพระอินทร์ชื่อสุวรรณอัปสร มีความทุกข์จึงมาเที่ยวเล่นเพื่อหวังให้คลายร้อน

                                   สุดเอยสุดสวาท                                  โฉมประหลาดล้ำเทพอัปสร

                        ทั้งวาจาจริตก็งามงอน                                    ควรเป็นนางฟ้อนวิไลลักษณ์

                        อันซึ่งธุระของเจ้า                                          หนักเบาจงแจ้งให้ประจักษ์

                        ถ้าวาสนาเราเคยบำรุงรัก                                 ก็จะเป็นภักดิ์ผลสืบไป

                        ตัวพี่มิได้ลวนลาม                                           จะถือความสิ่งนี้นี่ไม่ได้

                        สาวสรรค์ขวัญฟ้ายาใจ                                    พี่ไร้คู่จะพึ่งแต่ไมตรี ฯ

                                                                                            ฯ ๖ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        นนทกได้ฟังคำของนางอัปสร นนทกจึงตอบนางอัปสรว่า นางอัปสรเป็นหญิงที่มีความงดงามทั้งกายาและมีวาจาที่ไพเราะเหมาะสมแล้วที่จะเป็นนางรำ หากเราเคยมีวาสนาต่อกันมาเราคงจะได้เป็นคู่กัน พี่ไม่ได้คิดลวนลามน้องนางแต่อย่างใด

                                    เมื่อนั้น                                              นางเทพนิมิตโฉมศรี

                        ค้อนแล้วจึ่งตอบวาที                                        ว่านี้ไพเราะเป็นพ้นไป

                        อันซึ่งฝากไมตรีข้า                                           ข้อนั้นไพเราะเป็นพ้นไป

                        อันซึ่งจะฝากไมตรีข้า                                        ข้อนั้นอย่าว่าหารู้ไม่

                        เราเป็นนางรำระบำใน                                       จะมีมิตรที่ใจผูกพัน

                       ในการนักเลงเพลงฟ้อน                                     จึ่งจะผ่อนด้วยความเกษมสันต์

                        รำได้ก็มารำตามกัน                                          นั่นแหละจะสมดั่งจินดา ฯ

                                                                                            ฯ ๖ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        นางอัปสรมองค้อนแล้วตอบนนทกว่า ตนนั้นเป็นนางรำหากนนทกจะมีจิตผูกพัน ก็จงรำไปกับนาง หากรำได้และรำตามนางจึงจะมีไมตรีจิตผูกพันกลับไป

                                   บัดนั้น                                               นนทกผู้ใจแกล้วกล้า

                        ไม่รู้ว่านารายณ์แปลงมา                                  ก็โสมนัสสาพันทวี

                        ยิ้มแล้วจึ่งกล่าวว่าสุนทร                                  ดูก่อนนางฟ้าเฉลิมศรี

                        เจ้าจักปรารมภ์ไปไยมี                                     พี่เป็นคนเก่าพอเข้าใจ

                        เชิญเจ้ารำเถิดนะนางฟ้า                                  ให้สิ้นท่าที่นางจำได้

                        ตัวพี่จะรำตามไป                                             มิให้ผิดเพลงนางเทวี ฯ

                                                                                            ฯ ๖ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        นนทกไม่รู้ว่าพระนารายณ์แปลงกายเป็นนางอัปสร นนทกรู้สึกหลงรักนางอัปสรเป็นอย่างมาก นนทกพูดกับนางอัปสรว่า อย่าได้วิตกไปเลย พี่เป็นข้ารับใช้พระอิศวรมานาน เชิฐเจ้าร่ายรำเถอะให้หมดทุกท่าที่เจ้าจำได้ พี่จะรำตามหมดทุกท่าที่เจ้ารำมา

                                    เมื่อนั้น                                              พระนารายณ์ทรงสวัสดิ์รัศมี

                        เห็นนนทกหลงกลก็ยินดี                                  ทำทีเยื้องกรายให้ยวนยิน ฯ

                                                                                            ฯ ๒ คำ ฯ เจรจา

ถอดคำประพันธ์

        พระนารายณ์เห็นนทกหลงกลตน จึงยั่วยวนนนทกให้รำตาม

                                    เทพนมปฐมพรหมสี่หน้า                       สอดสร้อยมาลาเฉิดฉิน

                        ทั้งกวางเดินหงส์บิน                                         กินรินเลียบถ้ำอำไพ

                        อีกช้านางนอนภมรเคล้า                                   ทั้งแขกเต้าผาลาเพียงไหล่

                        เมขลาโยนแก้วแววไว                                        มยุเรศฟ้อนในอัมพร

                        ลมพัดยอดตองพรหมนิมิต                               ทั้งพิสมัยเรียงหมอน

                        ย้ายท่ามัจฉาชมสาคร                                       พระสี่กรขว้างจักรฤทธิรงค์

                        ฝ่ายนนทกก็รำตาม                                          ด้วยความพิสมัยใหลหลง

                        ถึงท่านาคาม้วนหางวง                                      ชี้ตรงถูกเพลาทันใด ฯ

                                                                                            ฯ ๘ คำ ฯ เพลง

ถอดคำประพันธ์

        พระนารายณ์ที่แปลงกายเป็นนางอัปสรร่ายรำในท่าต่าง ๆ ได้แก่ เทพนม ปฐม พรหมสี่หน้า สอดสร้อยมาลา เฉิดฉิน กวางเดินดง หงส์บิน กินรินเรียบถ้ำ ช้านางนอน ภมรเคล้า แขกเต้าเข้ารัง ผาลาเพียงไหล่ เมขลาล่อแก้ว มยุเรศฟ้อน ลมพัดยอดตอง พรหมนิมิต พิสมัยเรียงหมอน มัจฉาชมสาคร พระสี่กรขว้างจักร ถึงท่านาคาม้วนหางวง ด้วยฤทธิ์เดชนิ้วเพชรของนนทก ทำให้นนทกขาหักล้มลง นางอัปสรกลายเป็นองค์พระนารายณ์เข้าไปเหยียบนนทกเพื่อจะสังหาร

                                    ด้วยเดชนิ้วเพชรสิทธิศักดิ์                     ขาหักล้มลงไม่ทนได้

                            นางกลายเป็นองค์นารายณ์ไป                       เหยียบไว้จะสังหารราญรอน ฯ

                                                                                            ฯ ๒ คำ ฯ เชิด

ถอดคำประพันธ์

        ด้วยฤทธิ์ของนิ้วเพชรเมื่อนนกทกชี้ไปที่ขาของตน ขาก็หักแล้วล้มลงทันที นางอัปสรจึงกลายเป็นพระนารายณ์และเหยียบนนทกไว้เพื่อที่จะสังหาร

                                        บัดนั้น                                           นนทกแกล้วหาญชาญสมร

                            เห็นพระองค์ทรงสังข์คทาธร                          เป็นสี่กรก็รู้ประจักษ์ใจ

                            ว่าพระหริวงศ์ทรงฤทธิ์                                  ลวงล้างชีวิตก็เป็นได้

                            จึ่งมีวาจาถามไป                                         โทษข้าเป็นไฉนให้ว่ามา ฯ

                                                                                            ฯ ๔ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        นนทกเห็นนางอัปสรแปลงกายเป็นพระนารายณ์ นนทกก็รู้ว่าตนโดนลวงเพื่อที่จะฆ่า จึงถามว่าตนทำผิดอะไร

                                        เมื่อนั้น                                          พระนารายณ์บรมนาถา

                           ได้ฟังจึ่งมีบัญชา                                          โทษามึงใหญ่หลวงนัก

                           ด้วยทำโอหังบังเหตุ                                      ไม่เกรงเดชพระอิศวรทรงจักร

                            เอ็งฆ่าเทวาสุรารักษ์                                      โทษหนักถึงที่บรรลัย

                            ตัวกูก็คิดเมตตา                                           แต่จะไว้ชีวามึงไม่ได้

                            ตรัสแล้วแกว่งตรีเกรียงไกร                             แสงกระจายพรายไปดั่งไฟกาล ฯ

                                                                                             ฯ ๖ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        พระนารายณ์ฟังคำนนทก จึงตอบนนทกว่า โทษของนนทกใหญ่หลวงนัก นนทงทำไม่เกรงกลัวพระอิศวร เข่นฆ่าเหล่าเทวดา โทษของนนทกมีเพียงความตายเท่านั้น ตัวพระนารายณ์นั้นมีจิตเมตตา แต่เป็นคำสั่งพระอิศวร พระนารายณ์จึงไม่สามารถไว้ชีวิตนนทกได้ พูดแล้วก็แกว่งตรีออกไป แสงกระจายอย่างไฟบรรลัยกัลป์

                                        บัดนั้น                                            นนทกผู้ใจแกล้วหาญ

                            ได้ฟังจึ่งตอบพจมาน                                   ซึ่งพระองค์จะผลาญชีวี

                            เหตุใดมิทำซึ่งหน้า                                       มารยาเป็นหญิงไม่บัดสี

                            หรือว่ากลัวนิ้วเพชรนี้                                    จะชี้พระองค์ให้บรรลัย

                            ตัวข้ามีมือแต่สองมือ                                    หรือจะสู้ทั้งสี่กรได้

                            แม้นสี่มือเหมือนพระองค์ทรงชัย                    ที่ไหนจะทำได้ดั่งนี้ ฯ

                                                                                            ฯ ๖ คำ ฯ

ถอดคำประพันธ์

        นนทกตัดพ้อต่อว่าพระนารายณ์ว่าเอาเปรียบตน ไม่ยอมต่อสู้แบบซึ่ง ๆหน้า ทำไมต้องแปลงกายมาหลอกตนหรือเพราะกลัวนิ้วเพชรจะทำให้พระนารายณ์สิ้นชีวิต นนทกมีเพียงสองมือจะสู้พระนารายณ์ที่มีสี่มือได้อย่างไร หากนนทกมีสี่มือเช่นเดียวกับพระนารายณ์ นนทกก็สามารถสู้กับพระนารายณ์ได้

                                        เมื่อนั้น                                           พระนารายณ์ทรงสวัสดิ์รัศมี

                            ได้ฟังจึ่งตอบวาที                                         กูนี้แปลงเป็นสตรีมา

                            เพราะมึงจะถึงแก่ความตาย                            ฉิบหายด้วยหลงเสน่หา

                            ใช่ว่ากลัวฤทธา                                             ศักดานิ้วเพชรนั้นเมื่อไร

                            ชาตินี้มึงมีแต่สองหัตถ์                                   จงไปอุบัติเอาชาติใหม่

                            ให้สิบเศียรสิบพักตร์เกรียงไกร                        เหาะเหินเดินได้ในอัมพร

                            มีมือยี่สิบซ้ายขวา                                         ถือคทาอาวุธธนูศร

                            กูจะเป็นมนุษย์แต่สองกร                                ตามไปราญรอนชีวี

                            ให้สิ้นวงศ์มึงอันศักดา                                    ประจักษ์แก่เทวาทุกราศี

                            ว่าแล้วกวัดแกว่งพระแสงตรี                             ภูมีตัดเศียรกระเด็นไป ฯ

                                                                                              ฯ ๑๐ คำ ฯ เชิด โอด

ถอดคำประพันธ์

        พระนารายณ์ได้ฟังนนทก พระนารายณ์จึงตอบนนทกกลับไปว่าที่พระองค์ต้องแปลงกายเป็นนางอัปสร เพราะนนทกถึงแก่ความตาย ใช่เพราะพระองค์จะเกรงกลัวนนทก หากนนทกคิดว่าการสู้กันด้วยกำลังจะทำให้นนทกชนะ ชาติหน้าขอให้นนทกเกิดมามีสิบหัว สิบหน้า ยี่สิบมือและอาวุธพร้อมสรรพ ส่วนพระองค์จะเกิดไปเป็นมนุษย์มีเพียงสองมือ จะได้สู้กันอีกครั้งให้รู้แพ้รู้ชนะ พูดจบพระนารายณ์ก็ใช้พระแสงตัดหัวนนทกกระเด็นไป 

                                    ครั้นล้างนนทกมรณา                              พระจักราผู้มีอัชณาสัย

                            เหาะระเห็จเตร็จฟ้าด้วยว่องไว                           ไปยังเกษียรวารี ฯ

                                                                                                ฯ ๒ คำ ฯ เชิด

ถอดคำประพันธ์

        เมื่อพระนารายณ์ปราบนนทกได้าำเร็จ ก็กลับไปประทับยังเกษียรสมุทร(ทะเลน้ำนม)

                                    เมื่อนั้น                                                  ฝ่ายนางรัชดามเหสี

                            องค์ท้าวลัสเตียนธิบดี                                      เทวีมีราชบุตรา

                            คือว่านนทกมากำเนิด                                      เกิดเป็นพระโอรสา

                            ชื่อทศกัณฐ์กุมารา                                           สิบเศียรสิบหน้ายี่สิบกร

                            อันน้องซึ่งถัดมานั้น                                         ชื่อกุมภรรณชาญสมร

                            องค์พระบิตุเรศมารดร                                      มิให้อนาทรสักนาที

ถอดคำประพันธ์

        นนทกเกิดเป็นทศกัณฐ์ โอรสของท้าวลัสเตียนกับนางรัชดาแห่งกรุงลงกา มีสิบเศียร สิบหน้า ยี่สิบมือ มีน้องชื่อกุมภกรรณ ส่วนพระนารายณ์ตามอวตารมาเกิดเป็นพระรามโอรสของท้าวทศรถกับนางเกาสุริยาแห่งกรุงอโยธยา

            เกมตามล่าหานนทก